Cây bồ quân

Trải dọc khắp đất nước hình chữ S xinh đẹp của chúng ta có biết bao loại cây ăn trái lẫn cây dược liệu. Mỗi loại cây lại có đặc điểm riêng biệt để lại ấn tượng với mỗi người chúng ta. Trong số đó không thể không nhắc tới một loai cây đặc biệt đó là cây bồ quân. Vậy cây bồ quân là loại cây như thế nào, chúng có đặc điểm và công dụng ra sao bài viết sau đây sẽ góp phần giải đáp thắc mắc của bạn đọc nhé.

1. Thông tin cây bồ quân.

1.2 Tên gọi cây bồ quân

Tên thường gọi: Cây bồ quân

Tên khác: Cây hồng quân, cây quân trắng, cây mận quân, cây mùng quân, mùng quân từng,..

Tên khoa học: Flacourtia Jangomas hoặc Flacourtia cataphracta Roxb

Họ của cây bồ quân: Flacourtiaceae.

Hình: Cây bồ quân

1.2 Nguồn gốc và phân bố cây bồ quân/ hồng quân

Nguồn gốc: Cây bồ quân xuất hiện bắt nguồn từ các nước châu Á như Ấn Độ. Hiện nay ở nước ta cây đã có mặt ở nhiều nơi trải dọc từ Bắc vào Nam như tỉnh Lai Châu, Ninh Bình, Yên Bái, Bình Phước, Quảng Nam, Đak Lak, Lâm Đồng, Hòa Bình,… và vô số các tỉnh thành khác nữa.

2. Ứng dụng của cây bồ quân

Cây bồ quân có rất nhiều ứng dụng trong đời sống của con người. Cây được sử dụng như một loại cây công trình bóng mát. Hoặc cũng có thể được sử dụng nhiều trong các vị thuốc cổ truyền, các ứng dụng trong dân gian để chữa bệnh.

2.1 Ứng dụng làm cây trồng đô thị

Cây đường trồng ở: Các khu đô thị tại các vỉa hè, các khu Resort,....Để làm cây cảnh bóng tại đó. Ngày này người ta có thể sử dụng cây Bồ Quân làm cây

Cây bồ quân đẹp lại có tán rộng nên được trồng làm cảnh ở nhiều nơi như khuôn viên bệnh viện, trường học, công viên, nhà ở,… phần để làm cảnh phần để tạo bóng mát xua tan đi cái nắng oi ả ngày hè. Chúng giúp lọc không khí, hút các khí độc như CO2 thải ra O2 cung cấp oxi cho con người, một trong những điều góp phần vào giảm ô nhiễm môi trường xung quanh ta. 

Cùng với đó cây bồ quân được nhiều anh chị chọn làm cây trồng tại các căn nhà lớn làm cây bóng mát. Cây có tán rộng giúp che nắng, che chắn gió bụi cho căn nhà.

Hình: Cây bồ quân cỡ lớn

>>> Tham khảo: Cây bằng lăng tím - trồng hè phố đô thị

2.2 Ứng dụng trong Đông y của cây hồng quân (tham khảo)

Cây bồ quân còn có tác dụng chữa bệnh, trong giới đông y, cây bồ quân góp phần là nguyên dược liệu trong khá nhiều bài thuốc. Bồ quân có vị chát, khi chín thì lại có vị ngọt, tính hàn có tác dụng nhuận tràng, giúp tiêu hóa tốt, lợi tiểu, giảm tiết acid dạ dày, tránh được các bệnh viêm gan, viêm liên quan đến đường tiêu hóa. Không chỉ quả mà rễ của cây bồ quân cũng có tác dụng chữa bệnh. Rễ cây rửa sạch phơi hoặc sao khô sắc uống, chữa được các bệnh như tiểu khó, tiểu rắt, tiểu đêm, và có thể tránh được u xơ tiền liệt tuyến khá hiệu quả được nhiều người sử dụng.

Tiếp theo đó về việc đem lại giá trị kinh tế cây bồ quân có giá trị kinh tế khá ổn định, quả của chúng được ưa chuộng sử dụng làm mứt hoặc ô mai cũng rất ngon. Hay để ngâm rượu, ta chuẩn bị khoảng 1kg bồ quân rửa sạch phơi cho ráo nước sau đó theo tỉ lệ như sau cứ 1 lớp quả bồ quân ta lại rải đều 1 lớp đường khoảng 300gr đường. Sau đó đổ 4 đến 5 lít rượu nếp vào bình rồi đậy kín tránh không khí lọt vào. Ủ khoảng 2 đến 3 tháng là đã có thể sử dụng được rồi. Vì tính hàn nên phụ nữ có thai nên lưu ý không nên sử dụng quá nhiều.

Hình: Quả bồ quân/ hồng quân

3. Đặc điểm của cây bồ quân.

Hình: Cây bồ quân tại vườn

3.1 Đặc điểm hình thái của cây bồ quân

Chúng ta sẽ tìm hiểu sâu hơn về đặc điểm hình thái cũng như sinh trưởng của loài cây này. 

Thân cây: Đây là loại thực vật thân gỗ nhỏ, có nhiều gai nhọn dài ở phần gốc, thân và cành. Thân cây khi cây rơi vào giai đoạn trưởng thành có thể cao từ 10 cho đến 15 m. Thân cây có nhiều gai nhọn từ phần than phát triển thành nhiều cành, tán lá xòe rộng. Cành cây bồ quân mềm và khá dẻo cũng có nhiều gai nhọn, cành của chúng thường rủ xuống mặt đất một đặc điểm khá giống với cây liễu. CHính vì điều này mà khiến cây có hình dáng rất đẹp được nhiều người ưa chuộng và có những người đem về trồng làm cảnh tô điểm thêm cho ngôi nhà của mình.

Rễ cây: là dạng rễ cọc có một rễ phụ chính cắm sâu xuống lòng đất để hút chất dinh dưỡng và chất khoáng nuôi dưỡng cho cây. Bên cạnh đó là các rễ phụ nhỏ tỏa ra xung quanh để giúp cây đứng chắc và bám chặt xuống dưới mặt đất tránh cho cây bị đổ ngã. 

Lá cây: Lá của cây bồ quân có màu nâu đỏ khi còn non và chuyển xanh đậm khi về già. Chúng dạng dạng hình bầu dục thuôn dài, phía mép lá có dạng hình răng cưa, gân lá nổi rõ. 

Hoa và quả: Hoa bồ quân nở bắt đầu từ tháng 4 cho đến tháng 5. Chúng có màu trắng hoặc xanh, mùi thơm nhẹ thu hút nhiều loại ong bướm. Hoa của cây bồ quân sẽ nở ở đầu cành hoặc kẽ lá. Cuối cùng là quả của cây bồ quân, cây bồ quân có quả hình tròn, chúng có vị chua và khá chát khi còn non. Khi quả già đi thì sẽ chuyển màu đỏ sẫm. Tách đôi quả ra lộ ra lớp thịt quả có vị ngọt mát, bên trong quả còn chứa hạt cứng. Loại quả này cũng là một trong những món ăn yêu thích của nhiều người. Trước kia bồ quân chỉ cho ra mỗi năm 1 vụ quả nhưng cho đến hiện nay người ta đã cho ra nhiều giống cây cho quả trái mùa giúp tăng giá trị kinh tế cho người trồng. Trong thành phần của quả bồ quân còn có chứa rất nhiều hợp chất như phénoliques,  sắt, photpho, saponin, nguyên khoáng calcium và các hoạt chất khác chữa được khá nhiều bệnh.

Hình: Quả bồ quân

Hình: Quả bồ quân

3.2 Đặc điểm sinh trưởng của cây bồ quân

Cây bồ quân là loại cây thường mọc ở trong các khu vực nhiệt đới, những nơi đồi núi thấp ẩm ướt. Là loại cây ưa nắng nên cây thường có tán lá vươn cao ở giữa các khu rừng để đón ánh nắng mặt trời. Nên trồng cây ở nơi thoáng để cây có thể xoè tán rộng.

Thích nghi: Cây có thể chịu nắng nóng tốt. Cây có thể chịu mùa hè nắng nóng với nhiệt độ ngoài trời lên tới 50-55 độ C. Có thể chịu hạn hán kéo dài (đối với cây lớn trưởng thành). Bên cạnh đó, cây còn có khả năng chịu sương muối và lạnh ở miền Bắc rất tốt, khi mùa đông lạnh cây sẽ bị rụng lá. Còn ở miền Nam thì mùa Đông ít lạnh nên cây vẫn sinh trưởng tốt.

Đất trồng: Cây thích nghi với loại đất trồng thoáng nước, thoát nước tốt: đất đồi, đất đỏ bazan, đây mùn núi. Nên trồng cây ở nơi cao dáo, thoát nước tốt.

Mùa hoa: Cây bồ quân sẽ cho hoa vào tháng 4 cho đến tháng 5 hằng năm và mùa quả rơi vào khoảng từ tháng 8 đến tháng 10 âm lịch. Sau khi các hoa được thụ phấn thì cây bồ quân sẽ cho ra những chùm quả ở những đầu cành. Quả bồ quân mọc thành chùm, khi non sẽ có màu xanh, khi chín sẽ có màu nâu đỏ. Quả bồ quân có thể ăn được và tốt cho tiêu hoá.

Hình: Quả bồ quân

>>> Tham khảo: Cây bồ đề - cây bóng mát cỡ lớn

4. Giá bán cây bồ quân như thế nào?

Giá mua cây bồ quân sẽ rẻ nếu đó là cây giống, cây cỡ nhỏ. Khi đó giá bán, mua cây chỉ dao động ở mức vài nghìn cho cây giống ở bầu, và vài trăm nghìn cho cây cao 2-3m.

Cây bồ quân cỡ lớn sẽ có giá đắt, cây có thể từ vài triệu tới vài chục triệu đồng tuỳ theo kích thước của cây. Đối với cây nhỏ, cây giống có giá từ vài chục tới vài trăm nghìn.

Hình: cây bồ quân dâm ủ tại vườn

Mua cây bồ quân ở đâu?

Công ty Cây Đô Thị là đơn vị chuyên cung cấp cây Bồ Quân cỡ lớn trồng đô thị, nhà vườn, biệt thự, ......

Liên hệ SĐT: 0919.280.392 để nhận ảnh và báo giá.

Thông tin cần để nhân báo giá: Số lượng cây? kích thước cây: đường kính thân cây?

5 Kỹ thuật nhân giống, cách trồng, cách chăm sóc cây bồ quân

5.1 Kỹ thuật nhân giống cây bồ quân

Bồ quân sẽ được trồng bằng cách chiết hoặc gieo hạt. Phương pháp gieo hạt vẫn được nhiều người ưu tiên hơn vì cây khi mọc ra từ hạt sẽ sạch bệnh và khỏe hơn. Tuy nhiên nếu bạn muốn trồng bằng cách chiết cành thì nên chọn cây sạch bệnh và khỏe mạnh để có được kết quả tốt nhất. Trước khi ươm hạt cần ngâm hạt trong nước ấm khoảng 45 độ trong nửa ngày, mỗi này sẽ phải rửa chua cho hạt một lần. Ta đợi hạt nảy mầm và mang đi gieo. Khi mới trồng thì phải lưu ý giữ cây cho chắc chắn vì cây non bộ rễ khá yếu nên cần hết sức lưu ý. Đất trồng cây nên chú ý đủ ẩm và đủ dinh dưỡng, ta có thể bón thêm phân chuồng vào đất trước khi tiến hành trồng cây. Và phải đảm bảo đất trồng thoát nước tốt tránh cây bị ngập. nếu trồng cây bồ quân theo luống phải chú ý luống cao trên 20cm, chiều rộng từ 1 cho đến 1,5 m, trước khi trồng nên cày bừa đất lên cho tơi xốp.

5.2 Cách trồng cây bồ quân

Chúng tôi xin được đề cập cách trồng đối với những cây bồ quân cỡ lớn. Bởi lẽ, những cây cỡ lớn sẽ cần nhiều lưu ý hơn khi trồng.

- Chọn cây: Nên chọn cây bồ quân đã được dâm ủ. Như vậy sẽ đảm bảo sống khoẻ sau khi cây được trồng.

- Nơi trồng: Chọn nơi cao dáo, thoáng và có nhiều ánh nắng mặt trời để trồng cây.

- Hố trồng: cần rộng, sau đó có thể cho thêm cát đen để tăng thoát nước, sơ dừa, chất tạo mục để tăng dinh dưỡng cho cây, kích thích việc ra rễ của cây.

- Trồng và chăm sóc: Khi trồng xong cần chống cây kỹ càng. Chống vững trãi để cây không bị nghiêng đổ. Tưới cây đều trong 3 tháng đầu tiên sau khi trồng xong.

Hình: Trồng cây bồ quân

5.3 Kỹ thuật chăm sóc cây bồ quân

Nắm được kỹ thuật trồng là một chuyện nhưng việc chăm sóc cây bồ quân cũng cần phải được quan tâm.

Nên tưới nước cho cây đủ khi cây còn non, nhưng không được để cây bị ngập úng. Bón phân thúc cho cây để cây xanh tốt và đủ chất dinh dưỡng. Nên làm sạch cỏ dại quanh gốc cây thường xuyên để cây đủ điều kiện sinh trưởng tốt nhất. Cuối cùng là về vấn đề sâu bệnh, cần chú ý theo dõi để có cách xử lí nhanh nhất tránh trường hợp để cây bị phá hoại quá mức dẫn đến chết cây. Một số loại sâu bệnh thường gặp có thể kể đến như: rệp, sâu ăn lá non, bọ trĩ, bọ nhảy hại,…

>>> Tham khảo: Cây bàng đài loan công trình

Hình: Đánh chuyển cây bồ quân về vườn

Kết Luận.

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều nơi bán giống cây bồ quân tuy nhiên ta nên chú ý tìm nơi uy tín để mua. Cây bồ quân không chỉ là loại cây đẹp mà còn có rất nhiều giá trị riêng, là một vị thuốc khá tốt chữa được nhiều bệnh. Trồng loài cây này cũng không khó, bạn chỉ cần cố gắng đầu tư thời gian chăm sóc và tìm hiểu thì đã thành công về việc trồng loại cây này rồi. bài viết trên đây hy vọng một phần nào đó cung cấp thêm thông tin cho bạn đọc về loài cây này.

Tác giả: KTS. Minh Quân