Cây vú sữa

Một loại cây vừa tạo bóng mát cho những con phố vừa có quả, cùng với đó là góp phần làm sạch không khí môi trường sống của chúng ta. Cây cũng chứa đựng một vườn cổ tích trong tâm hồn trẻ thơ, cây có tên là Vú sữa.

Hình: cây vú sữa cổ thụ

1. Thông tin về cây vú sữa

1.1 Tên gọi.

Tên thường gọi: Cây Vú sữa.

Tên khoa học: Chrysophyllum cainino. Thuộc họ Hồng xiêm: Sapotaceae, (trước đây vú sữa được coi là thuộc bộ Thị: Ebenales).

Hình: Cây vú sữa cỡ lớn

Hình: Quả vú sữa

1.2 Nguồn gốc và phân bố.

- Nguồn gốc: Cây vú sữa là loại cây nhiệt đới có nguồn gốc từ Nam Mỹ. Cây được cho là xuất phát từ quần đảo Antilles và châu Mỹ. Cây được du nhập vào Việt Nam ở thế kỷ 17-18 cùng làn sóng nhập cư của nhiều cây trồng khác, khi những lái buôn người Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha đặt chân tới Việt Nam.

- Phân bố: Cây vú sữa cỡ lớn công trình thì được trồng ở khắp mọi nơi trên mảnh đất hình chữ S. Tuy nhiên, với cây vú sữa lấy quả thì được trồng nhiều ở Đông Nam Bộ và ĐB sông Cửu Long.

Ở bài viết chúng tôi xin được đề cập nhiều về cây vú sữa quả xanh - là loại cây vú sữa cỡ lớn, có bóng mát, được ứng dụng trồng nhiều ở các đô thị hiện đại ngày nay.

Hình: Cây vú sữa tại vườn ươm

2. Ứng dụng của cây vú sữa.

2.1 Cây vú sữa được trồng ở đâu?

- Trồng trang trí các căn nhà lớn, căn liền kề, các công ty: Các căn nhà lớn sẽ cần những cây cỡ lớn để có thể cân đối với ngôi nhà cũng như không gian xung quanh. Phần cây xanh trồng sẽ giúp cho không gian xây dựng trở nên thân thiện và gần gữi hơn, làm cho không gian sống được cải thiện rõ rệt. Tuy nhiên, những căn nhà lớn như Shophouse, liền kề, biệt thự thì lại cần phải có cây cỡ lớn để có thể cân xứng và hài hòa với kiến trúc - Cây vú sữa thỏa mãn điều đó.

Hình: Cây vú sữa trồng căn liền kề

- Sử dụng trồng tiểu cảnh tại các căn nhà, các nhà hàng, Resort: Các tiểu cảnh phái trước và sau nhà, hay cảnh quan tại Resort, nhà hàng luôn cần được lựa chọn kĩ trước khi trồng cây, những vị trí này là những vị trí rất đẹp cần đặt một cây có hình thức tương xứng và phải tạo được điểm nhấn. Cây bóng mát có thân lớn cổ thụ, tương đối thẳng đều, có tán đẹp và đi liền với những câu chuyện ý nghĩa sẽ là lựa chọn hàng đầu - cây vú sữa

Hình: cây vú sữa trồng sân vườn

- Trồng tại các không gian truyền thống: Cây vú sữa là loại cây dân gian quá đỗi quen thuộc. Cây thường đã được trồng nhiều ở những công trình văn hóa truyền thống như: nhà văn hóa, các cung văn hóa, các căn nhà gỗ cổ, kiến trúc cổ....Cây luôn tạo được sự trang trọng và tôn nghiêm cho các không gian như vậy.

Hình: Cây vú sữa dáng nghiêng

Hình: Cây vú sữa dáng nghiêng trồng nhà khách hàng

2.2 Ý nghĩa của việc trồng cây vú sữa.

- Ý nghĩa về cảnh quan môi trường đô thị: Cây vú sữa là loại cây trồng cỡ lớn. Cây thường được sử dụng để trồng ở những căn nhà lớn: biệt thự, liền kề, các toà nhà văn phòng. Cây có bóng cây to và cao, giúp tỏa bóng mát được không gian rộng lớn. Bên cạnh đó cây cũng giúp cải tạo không khí xung quanh, tạo môi trường trong lành.

Hình: Cây vú sữa tại vườn chúng tôi

- Ý nghĩa về đời sống tinh thần: Cây vú sữa đã đi vào văn hóa Việt Nam với câu chuyện về "sự tích cây vú sữa" - Đó đã như một bài học nhắc nhở con người ta về tình mẫu tử thiêng liêng. Ngay từ còn ấu thơ chúng ta đã có những bài học bổ ích về tình mẫu tử cao quý như vậy. Trồng cây vú sữa tại nhà cũng như một hình ảnh, một lời nhắc nhở mỗi thành viên trong gia đình luôn tôn trọng "tình mẫu tử thiêng liêng" đó.

Hình: Cây vú sữa cỡ lớn

>>> Tham khảo: cây bồ đề - cây có ý nghĩa với đạo Phật

3. Đặc điểm của cây vú sữa.

3.1 Đặc điểm hình thái của cây vú sữa.

Thân cây: Cây có thân có kích thước lớn. Thân cây vú sữa thường thẳng, có hình trụ tròn. Thân cây có lớp lõi rất cứng, được dùng nhiều trong việc:điêu khắc, chế tác đồ thủ công, làm đồ nội thất. Cây có lớp vỏ màu nâu trắng, có vân trên lớp vỏ là vân dọc theo cây.

Hình: Cây vú sữa

Lá cây: Cây Vú Sữa là cây thường xanh, có lá mọc so le, hình ô van đơn, mép liền, dài 5–15 cm. Mặt trên lá có hình xanh đặc trưng, mặt trên nhẵn bóng. Mặt dưới bóng như màu vàng đỏ và có lông. (tham khảo: Lá của vú sữa được dùng ở một số khu vực làm dạng như chè và người ta coi nó có tác dụng chống các bệnh đái đường và thấp khớp).

Tán cây: Cây có tán lá rộng và cao. Thường những cây được trồng ở đô thị sẽ là những cây đã được chọn lựa và tỉa để thoát cành. Tán cây có thể xòe rộng với đường kính tán lên tới 10m.

Hình: Cây vú sữa cổ thụ

Rễ cây: Cây có rễ cọc. Khi cây được trồng lâu thì những rễ cọc đó sẽ có cỡ lớn. Những cây lớn mà đã qua dâm ủ thì sẽ sinh ra những rễ cọc cỡ nhỏ hơn rất nhiều.

Hoa và quả: Các hoa nhỏ màu trắng ánh tía và có mùi thơm ngát. Hoa cây Vú Sữa là loại hoa lưỡng tính, có khả năng đậu quả cao khi ở môi trường ít gió. Trái vú sữa to khoảng một nắm tay, da màu xanh. Quả của vú sữa tròn, có lớp vỏ màu tía hoặc nâu ánh lục khi chín, thường có màu xanh lục xung quanh đài hoa, với kiểu hình sao trong cùi thịt. Có một vài giống cho quả màu trắng ánh xanh lục. Vỏ nhiều latex (nhựa mủ) và không ăn được. Các hạt dẹt có màu nâu nhạt và cứng. Nó ra quả quanh năm sau khi đạt đến 7 năm tuổi trở lên.

Hình: Cây vú sữa được trồng ở góc vườn

>>> Tham khảo: Cây lộc vừng - trồng đô thị

3.2 Đặc điểm sinh trưởng của cây vú sữa.

Cây vú sữa có tốc độ sinh tương đối nhanh. Đặc biệt ở giai đoạn từ 1-4 năm đầu tiên, sau đó cây sẽ chậm lớn hơn nhiều. Cây đạt kích cỡ trưởng thành cao 5-6m khi đạt 4 tuổi.

Hình: Cây vú sữa nhỏ ươm tại vườn ươm

Khí hậu: Phù hợp với: điều kiện nhiệt đới nhiệt độ 10-35 độ C, chỉ ra hoa tốt trong điều kiện có hai mùa mưa nắng phân biệt và không chịu được gió to do cây có tán lá dày và rễ nông. Cây đặc biệt phù hợp với miền Nam ở Việt Nam khi mà khí hậu chia 2 mùa rõ rệt.

Đất trồng: Phù hợp với đất Bazan, đất phù sa ven sông, đất thịt nhẹ, thoát nước tốt, ít chua, pH 5,5-6,5. Khi đất có dinh dưỡng cao thì giúp cây dễ dàng tạo tán, ra hoa và kết trái.

Mùa quả: Cây có quả chính vụ vào mùa hè, khi đó sẽ là mùa tạo hoa, tạo quả sai nhất trong năm. Những cây được trồng ở miền Nam với khí hậu ưu đãi sẽ có thêm 2 mùa quả phụ là mùa thu và Xuân.

Hình: Cây vú sữa tại vườn ươm

4. Một số thông tin về trồng vú sữa lấy quả.

Cây vú sữa cũng được coi là một trong những loại cây trồng lấy quả chủ lực của nước ta. Giá trị xuất khẩu hàng năm đạt trên 100trieu đô la.

Hiện nay cây Vú sữa được trồng nhiều ở Tiền Giang, Bến Tre, Sóc Trăng. Riêng Tiền Giang là nơi trồng rất nhiều, nhiều nhất là huyện Châu Thành với quy mô trên 2.200 ha cây Vú sữa.

Tỉnh Tiền Giang là tỉnh trồng nhiều vú sữa nhất, tính riêng ở huyện Châu Thành đã có diện tích cây trồng là 2.300 ha. Dự kiến đến năm 2015, toàn tỉnh Tiền Giang sẽ có 5.000 ha đất trồng cây vú sữa.

Hình: Quả vú sữa xuất khẩu

Quả vú sữa: được coi là có chứa nhiều chất dinh dưỡng. Loại quả vỏ màu tía có lớp vỏ dày hơn và cùi thịt đặc hơn còn loại quả vỏ màu nâu-lục có vỏ mỏng và nhiều cùi thịt nhão.

Hình: Cây vú sữa ra quả

5. Cách trồng, chăm sóc cây vú sữa cỡ lớn

5.1 Cách trồng cây vú sữa

 Vú sữa có thể trồng quanh năm, nên trồng vào đầu mùa mưa để có thể tăng tỷ lệ sống.

- Tiến hành đào hố:  trước lúc trồng từ 20 – 30 ngày kích thước hố rộng 1m*1m, sâu 40-50cm. Mỗi hố nên chuẩn bị lượng đất mồi để có thể cho vào hố trước khi trồng để tăng độ màu mỡ, giúp cây nhanh bén rễ.

-  Cách trồng: Đặt bầu cây Vú sữa thằng đúng, mặt bầu ngang với mô đất trồng. Sau đó, cắt bỏ vỏ bầu lấp đầy hố bằng hỗn hợp trên, nét chặt, cắm cọc cố định cây và tưới nước.

- Sau khi trồng trong giai đọan đầu cần che bóng cho cây hạn chế bớt ánh sáng  mặt trời chiếu trực tiếp đến cây trong thời gian 1 – 2 tháng đầu sau khi cây được trồng.

-  Do rễ cây vú sữa ăn nông nên nếu trồng thời tiết có nhiệt độ cao, nhiệt độ của mặt đất cao trên 40 độ C sẽ ảnh hưởng đến bộ rễ nên cần phải che gốc cho cây lằng rơm rạ, lá mục...để giữ ẫm cho đất, giảm nhiệt độ.

Hình: Trồng cây vú sữa to

5.2 Cách chăm sóc cây vú sữa

Để cây vú sữa cỡ lớn có thể sinh trưởng tốt ở môi trường đô thị thì việc chăm sóc cây là rất cần thiết. Một vài lưu ý dưới đây sẽ giúp quý vị có thể chăm sóc cây dễ dàng hơn:

- Bón phân: Mỗi hố bón 15- 20kg phân hữu cơ, 100gam DAP, 200 – 300g super lân và 5 – 10g Basudin 10H  các lọai phân này được trộn đều với lớp đất mặt sau đó cho vào hố trồng.

Bón phân theo giai đoạn: Trong năm đầu tiên tưới 20 – 30g phân DAP hòa trong 20 lít nước tưới cho cây. Từ năm thứ 2 trở đi lượng phân bón trong năm là 2 kg  phân urê + DAP + NPK (20-20-15) với tỷ lệ 1-1-1 chia làm 4 lần bón trong năm và cách nhau 3 tháng lần.

Hình: vườn ươm cây vú sữa

- Tỉa cành, tạo tán: Cắt bỏ các cành vượt trong tán, cành sâu bệnh, cành phụ ôm yếu, cành mọc sát mặt đất. Sau mỗi vụ thu họach nên cưa bỏ 1 – 2 cành vươn cao, ít lá, và có biểu hiện sinh trương phát triển kém. Không nên để quá nhiều cành như vậy sẽ làm cây bị nặng tán quá và bị cong thân, cong cành sẽ không đẹp.

- Tưới nước: Ở giai đọan cây vú sữa mới trồng cần tưới 3 – 5 lần /tuần với lượng nước từ 20 – 30lít/cây nhất là trong giai đọan mùa nắng hoặc mùa khô.

-  Phòng trừ sâu bệnh: Cây Vú sữa có các loại sâu bệnh hại chính như: sâu đục quả, sâu ăn bông, sâu đục cành và rệt sáp. Cần phát hiện sớm và dùng thuốc đặc trị. Bệnh thán thư gây thối quả, bệnh thối quả do thu hoạch và bệnh bồ hóng. Chú ý theo dõi và chữa bệnh kịp thời cho cây vú sữa.

Hình: Cây vú sữa

6. Bán cây vú sữa ở đâu?

Công ty Cây Đô Thị là đơn vị chuyên cung cấp cây vú sữa cổ thụ trồng đô thị. Những cây vú sữa cỡ lớn đã được chúng tôi dâm ủ sẵn để có thể trồng ngay cho quý vị.

Hãy liên hệ SĐT:0919280392 (Zalo)

Mua cây vú sữa như thế nào? Tham khảo Báo giá cây vú sữa?

Để mua cây vú sữa, chúng ta cần chuẩn bị về chỗ trồng, kích thước cây cần mua, số lượng cây cần mua. Sau đó có thể dễ dàng liên hệ chúng tôi để đặt hàng.

Bên chúng tôi sẽ cung cấp hình ảnh cây vú sữa, kèm kích thước và giá tiền để quý vị lựa chọn.

Hình: Cây vú sữa tại vườn ươm

Trồng một cây Cây Vú sữa xứng đáng là lựa chọn của con người để mang lại nhiều giá trị cho cuộc sống. Chúng cung cấp cho bạn cả quả ngon, bóng mát và làm đẹp cho không gian sống của chúng ta.

7. Câu hỏi thường gặp về cây vú sữa

1. Trồng cây vú sữa có quả không?

Trả lời: Cây vú sữa cổ thụ sẽ có nhiều quả sau khi trồng từ 1-2 năm. Nếu điều kiện chăm sóc tốt thì cây có thể cho quả sớm hơn.

2. Nên chọn trồng cây vú sữa như thế nào?

Trả lời: Thông thường sẽ có 2 kiểu dáng phù hợp để trồng của cây, đó là cây dáng thẳng và dáng nghiêng. Nên chọn những cây Dáng nghiêng ở những nơi không gian bị hạn chế 1 phía.
Nên chọn những cây vú sữa đã được dâm ủ. 

Xem thêm:

Trồng cây bưởi cảnh trang trí nhà

Tác giả: KS. Minh Phương