cây thủy tùng

Hình: Cây thủy tùng

Thủy tùng là loài cây đặc hữu từ trước đến nay chỉ ghi nhận sống ngoài môi trường tự nhiên, đặc tính di truyền rất ít nên hầu như chưa ghi nhận có cây con từ nhiều năm nay.

Thủy tùng là một loài cây hiếm ở Việt Nam cũng như trên thế giới như các loại cây phong lá đỏ, nhiều nhà khoa học đã nhân giống cây thủy tùng và đến năm 2011, đã có người nhân giống thành công cây bằng cách ghép chồi trên gốc ghép của cây bụt mọc (Taxodium distichum).

Hiện nay, những cá thể thủy tùng ghép chồi đầu tiên trồng ở môi trường tự nhiên, gồm cả đất trên cạn và đất ngập nước, đều sinh trưởng, phát triển rất tốt. Tỷ lệ sống bằng phương pháp ghép chồi đạt 70%.

         Hình: Cây thủy tùng

Vì vậy, cây Thủy tùng và bụt mọc có mối liên hệ thân thiết và nhiều khi người ta sử dụng chúng như chung một loại cây.

Tên thường gọi:

Thông nước hay thủy tùng (danh pháp hai phần: Glyptostrobus pensilis) là loài thực vật duy nhất còn tồn tại thuộc chi Glyptostrobus.

Đây là loài đặc hữu của vùng cận nhiệt đới đông nam Trung Quốc, từ tây Phúc Kiến tới đông nam Vân Nam, và cũng hiện diện ở miền Nam Việt Nam.

Đặc điểm hình thái:

Cây gỗ trung bình đến to, thân cao đến 30 m hay hơn, đường kính thân 0,6 – 1 m hay hơn. Vỏ dày, hơi xốp, màu xám, nứt dọc. Cây thủy tùng có rễ khí sinh không bị ngập, phát sinh từ rễ bên, cao 30 cm, mọc lan xa cách gốc tới 6–7 m. Cây rụng lá, có tán hình nón hẹp.

Lá có 2 dạng: ở cành dinh dưỡng có hình dùi, dài 0,6-1,3 cm, xếp thành 2-3 dãy và rụng vào mùa khô, ở cành sinh sản có hình vảy, dài 0,4 cm và không rụng. Nón đơn tính, cùng gốc, mọc riêng rẽ ở đầu cành.

Hình: Cây thủy tùng được tiến sỹ Trần Vinh nhân giống thành công (nguồn: nongnghiep.vn)

Nón cái hình quả lê, mỗi vảy mang 2 noãn. Sau khi thụ tinh các vảy hóa gỗ và dính nhau ở gốc tạo thành một nón dài 1,8 cm, rộng 1,2 cm với các vảy gần như liền nhau 7 - 9 mũi nhọn hình tam giác, hơi uốn cong ra phía ngoài.

Mỗi vảy mang 2 hạt, hình trứng, dài 13 mm, rộng 3 mm, mang cánh hướng xuống dưới. Loài thủy tùng này có nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên vì bị khai khác quá mức do gỗ không bị mối mọt, cong vênh, thớ gỗ mịn, và có mùi thơm.

Phân bố:

Chi Glyptostrobus đã từng phủ một vùng rộng lớn hầu như khắp bán cầu Bắc, vào thế Paleocen. Hóa thạch cổ nhất biết đến là vào kỷ Creta, tìm thấy ở Bắc Mỹ. Chúng đóng góp rất lớn trong việc hình thành các đầm lầy than đá vào đại Tân Sinh.

 Vào trước và trong thời kỳ Băng hà, mật độ phân bố của chúng đã thay đổi, chỉ còn lại như ngày nay.

Hình: cây thủy tùng giống

Cây bụt mọc cũng như thủy tùng mang lại giá trị cao về mặt kinh tế, chúng cung cấp gỗ tốt cho ngành thủ công mỹ nghệ và mang lại bóng mát cũng như thẩm mỹ trong các công trình. 2 loại cây này có sự gắn kết khăng khít và đều liệt vào giống cây hiếm ở Việt Nam, chúng ta hãy trồng và nhân giống chúng để giữ gìn giống cây quý này.

Bên cạnh đó, các bạn có thể tham khảo thêm các loại cây quý hiếm - cây hot, cây vip tại đây.

Diện Hứa